Het Rijksmuseum in Amsterdam is - sinds 1971 - in het bezit van een aantal tekeningen van Jan de Waardt. Waaronder deze tekening van een mijnwerker.

In zekere zin zou je kunnen zeggen dat het werk van De Waardt in dit belangrijke museum terecht is gekomen via zijn oude vriend Herman Heijenbrock. Dat zit zo:

Heijenbrock heeft in 1923 het Museum van den Arbeid opgericht. In dat museum heeft hij - naast zijn eigen werk en zijn verzameling industriële objecten - ook tekeningen van zijn veel te vroeg gestorven vriend ondergebracht. Jan de Waardt is in 1909 overleden en blijkbaar had Herman Heijenbrock een deel van zijn nagelaten werk in zijn bezit.

Het Museum van den Arbeid - dat eigenlijk altijd een persoonlijk project van Herman Heijenbrock is gebleven - is na de Tweede Wereldoorlog, na het overlijden van de oprichter, verdergegaan onder de naam NINT, het Nederlands Instituut voor Nijverheid en Techniek. (En het museum bestaat nog steeds, nu als NEMO Science Museum.)

Het is het NINT geweest dat - in 1971 - alle werken van Jan de Waardt uit zijn collectie aan het Rijksmuseum heeft geschonken.

Datering

Het werk van Jan de Waardt is lastig te dateren: van veel werk is helaas niet bekend wanneer het precies gemaakt is. En ook van de tekening van deze staande mijnwerker, ten voeten uit, was de precieze datering onbekend bij het Rijksmuseum. Vervaardigd in Nederland, ergens tussen 1880/81 en 1899, had men erbij genoteerd. En de tekst in de rechteronderhoek had men gelezen als 'Mijnwerker / Fléns'. (zie schermafdruk onderaan dit artikel.)

Fléns? Fléns? Nee, er staat Flénu!

Aha, Flénu! Dat is een mijndorp in de Borinage, in het Waalse steenkolenbekken. Flénu ligt ten westen van de stad Mons (Bergen), en ten noorden van Frameries, een andere nederzetting in die streek waar De Waardt een steenkolenmijn met rokende schoorstenen heeft vastgelegd. En de man op de tekening is een... Mijnwerker. Dat staat er immers bijgeschreven.